De stamppot wordt gezien als oer-Hollandse maaltijd. Maar voor het ontstaan van dit gerecht moeten we toch echt bij de Spanjaarden zijn. En wist je dat de hutspot, een van de vele stamppot-varianten, eigenlijk veel ouder is dan de stamppot zelf?
Denk je aan Nederlandse winters, dan denk je aan schaatsen, warme chocomel en natuurlijk stamppot. Een simpel gerecht waarbij diverse onderdelen, meestal met aardappelen en groenten, gekookt worden en vervolgens samengevoegd door alles te stampen. Maar wat blijkt? Zó Hollands is de overbekende stamppot eigenlijk niet.
Hutspot is ouder dan stamppot
Voor de oorsprong van de stamppot moeten we eigenlijk eerst een stapje terug. Want de voorloper van wat bij ons bekend is komen te staan als stamppot is… hutspot! Dit gerecht stamt uit de Tachtigjarige Oorlog toen wij Nederlanders het aan de stok hadden met de Spanjaarden. In het jaar 1574 werden de dijken bij Leiden doorgestoken en trokken de Spanjaarden zich terug. In hun kamp vonden Leidenaren toen een ketel waar wortelen, pastinaak, uien en vlees in zaten. Dit gerecht werd al snel hutspot genoemd.
Zonder aardappel?!
Zoals je hierboven wellicht hebt gezien, bevatte deze hutspot niet hét ingrediënt wat onlosmakelijk wordt verbonden met dit seizoensgerecht: de aardappel. Deze knol werd namelijk pas in de loop van de achttiende eeuw een stapelvoedsel (een voedingsmiddel dat de basis vormt van een traditioneel voedingspatroon). En ook voor de aardappel moeten we eigenlijk dankbaar zijn richting de Spanjaarden. Zij ontdekten de patatas in wat tegenwoordig Colombia is en namen ze in 1550 mee naar Spanje, waarna ook de rest van Europa er kennis mee zou maken.
Zoveel soorten stamppotten
Wie het nu over hutspot heeft, praat over een stamppot waarbij aardappels, wortelen en uien de basis vormen. Samen met de versies op basis van boerenkool, andijvie en zuurkool zijn dit toch wel de klassiekers te noemen. Maar je kan ook heel lekker stamppot maken op basis van spruitjes, bieten of spitskool. En wat te denken van Marokkaanse stamppot met geitenkaas en kikkererwten? Of Mexicaanse stamppot met bonen?
Preistamppot met zalm
Wil je in de wintermaanden eens lekker uitpakken? Verras je tafelgenoten dan eens met dit verrassende recept van Leukerecepten.nl voor stamppot met zalm:
- Meng fijn gehakte dille met olie, mosterd, citroenrasp en wat peper en zout. Leg twee zalmfilets in een ingevette ovenschaal en besmeer dit met het mengsel
Zet vervolgens de zalm in de oven en bak dit zo’n tien minuten lang op 200 graden - Kook ondertussen een halve kilo aardappelen gaar en bak 400 gram prei in ringetjes tot ‘ie begint te slinken
- Giet de aardappels af en stamp ze fijn, terwijl je er wat melk of boter bij doet.
- De gebakken prei mag je nu door de puree scheppen en het geheel serveren met de zalm uit de oven.
Eet smakelijk!
Wil je nog steeds verrassend uit de hoek komen, maar heb je geen zin om te koken? Geen probleem! Wij verkopen in onze viskraam namelijk een overheerlijke stamppot met rode bieten en witvis. Wedden dat dit ook een klassieker wordt? 😉
